Orwell de Huxley de kuşkusuz distopyanın en özel en kıymetli isimlerinden Orwell in 1984 ü İkitelli Escort ve Hayvanlar Çiftliği de Huxley in Cesur Yeni Dünyası da gününüzün pahası bilinen kıymetli yapıtlarından Orwell 1984 ismini verdiği yapıtını 1949 da yayımladı Bundan 7 ay sonra boğuştuğu verem hastalığı İkitelli Escort Bayan yüzünden 21 Ocak 1950 de hayata gözlerini kapadı
Orwell 1984 ü Huxley e de göndermişti Huxley kitabı okuduktan sonra ilgili yorumunu ve geleceğe dair kanılarını 21 Ekim 1949 tarihli bir Escort İkitelli mektupla bildirdi Mektubu paylaşacağım elbette lakin evvel 1984 ün yazım ve yayımlanma sürecinden de bahsedelim Orwell in doğum günü anısına ona armağan olsun
George Orwell
1984 HAKKINDA
Bu kitabı yazarken Orwell tüberküloz ile boğuşuyordu İskoçya da bir çiftlik meskeninde huzurla kurduğu cümleler yarım kalacaktı Birinci olarak 1947 de bir boğulma tehlikesi yaşadı Bu durum hastalığını etkiledi ve sanatoryuma yatırıldı
Orwell 1984 yapıtını yazarken olayın hangi yıllarda geçmesi gerektiğine karar veremiyordu Birebir vakitte 1980 ve 1982 tarihlerini de düşünmüştü
Orwell kitabının ismini da The Last Man in Europe Avrupa daki Son Adam olarak belirlemişti Lakin yayımcısı 1984 ü uygun buldu
George Orwell
Orwell bu yapıtta propaganda faaliyetlerini eleştiriyordu Yazmaya başlamadan evvel de BBC de propagandist olarak çalışmıştı
Kitaptaki Julia karakterinde Orwell ikinci eşi Sonia Brownell den ilham aldığı düşünülüyordu
En değerlisi bu olsa gerek Orwell Hayvan Çiftliği ile yakaladığı ünün hissiyatını yaşasa da ömrü 1984 ün tesirini görmeye yetmedi
Aldous Huxley
HUXLEY İN MEKTUBU
Sevgili Orwell yayınevine kitabını bana göndermelerini söylemen çok kibar bir davranış Kitabın bana ulaştığında çok fazla okuma ve alıntı yapmamı gerektiren bir işle uğraşıyordum Bu yüzden 1984 ü okumaya başlamam oldukça geç oldu Kitapta yaptığın tüm değerli ve düzgün tenkitlere katıldığımı söylememe gerek yok sanırım Öncelikle kitabın ulaşmaya çalıştığı kesin ihtilalden bahsedebilir miyim
Politika ve iktisadın ötesine uzanan bireyin ruhsal ve fizyolojik yıkımını amaçlayan bu ihtilal kendisini Babeuf ve Robespierre in tamamlayıcısı ve halefi olarak gören Marquis de Sade de yer alır 1984 teki yöneten azınlığın ideolojisi cinselliği aşan ve onu reddeden anlayışıyla mantıklı bir sonuca giden bir sadizmdir Bence yöneten oligarşi idaresi ve güç için muhtaçlığı olan isteğini tatmin edecek daha az güç ve daha az ziyanlı bir yol bulacaktır bu yol benim Yiğit Yeni Dünya da tanımladığıma misal bir yoldur
Son vakitlerde canlı manyetizması ve hipnotizmasının tarihiyle ilgilenme fırsatı buldum ve 150 yıldır dünyanın Mesmer Braid Esdaile ve oburlarının keşiflerini idrak etmeyi reddettiğini gördüm Bir nesil evvelki materyalistler yüzünden ve biraz da evvelce yaşayanlara hürmetten dolayı 19 yüzyıl filozofları ve bilim insanları siyasetçi asker ve polis üzere hükümet için çalışan pratik insanı ilgilendiren ideolojinin sıra dışı gerçeklerini araştırmaya istekli değiller Bizim babalarımızın görmezden gelmelerinden dolayı son ihtilalin gelişi 5 6 jenerasyon ertelendi Öteki bir şanslı tesadüf ise Freud un hipnozda başarısız olması ve onun hipnotizmi aşağılayan sonuçlar bulmasıydı
Aldous Huxley
Devrim en az 40 yıl psikiyatriyi ilgilendiren hipnozla ilgili bu yorumlar yüzünden ertelendi Ama bugünkü ruh çözümlemeleri hipnozla bütünleşti ve hipnoz daha kolay yapılmaya başlarken uyku haplarının kullanımıyla hipnoz mühleti uzatıldı
Yeni jenerasyonda dünyayı yönetenlerin başlangıç şartlarını ve ilaçla gerçekleştirilen hipnozu hapistekinden ve kulüplerdekinden daha tesirli bir biçimde devletin aracı olarak kullanmayı ve güç isteğinin lakin insanları zorla itaat altına alarak ve onların köleliği sevdiklerini varsayarak tatmin olacağını keşfedeceklerine inanıyorum Diğer bir deyişle 1984 ün kabusunun Cesur Yeni Dünya da kurguladığım dünyanın kabusuna daha fazla benzeyen bir yapıya ulaşmasının yazgısında olduğunu düşünüyorum Bu değişim artan randımanın gereksinimi olarak meydana çıkacak Büyük ölçekte biyolojik ve atomik bir savaş varken oburunun kabusuna ve çabucak hemen hayal edilebilir tiplere sahip olabiliriz
Kaynak
Çeviri Barış Berhem Acar
*
Damla Karakuş
