Ethiyopyalı Museviler, namıdiğer Falaşalarla birinci olarak 1862 yılında, Ethiyopya’nın Gondar ve Tigre bölgelerine ziyaret gerçekleştiren Sorbonne Üniversitesi profesörü Joseph Halevi aracılığıyla irtibat kuruldu.
Ancak yerli Yahudi halkının dünyaya duyurulması, 1920’li yıllarda bölgeyi ziyaret eden bir öteki profesör, Polonyalı Dr. Jacques Faitlovitch tarafından sağlandı. Faitlovitch, topluluğu Yahudi cemaatine tanıtan isim oldu.
YAHUDİ CEMAATİNDEN BAĞIMSIZ BİR TOPLULUK
Tarihçiler, tarım, demircilik ve çömlekçilikle uğraşan bu yerli halkın, milattan çabucak sonra Güney Arabistan’dan bölgeye gelen Yahudi kabileleri tarafından Yahudiliğe döndürüldüğünü düşünüyor.
Binlerce yıldır Yahudi dünyasından habersiz biçimde yaşayan bu topluluğun öğrenenleri şaşırtan bir öteki özelliği daha var; Museviliğin kutsal kitabı olarak kabul edilen Eski Ahit’i İbranice değil, Etiyopya’nin klasik lisanı olan Ge’ez lisanında kabul etmiş olmaları.
SAVAŞTAN KAÇARAK İSRAİL’E SIĞINDILAR
Falaşalar yüzyıllar boyunca -sünnet ve yiyecek yasakları başta olmak üzere- Yahudi inancının temel ibadetlerini uygulayıp buna nazaran yaşamışlar. Lakin 1974 yılında Etiyopya’da, iktidardaki Derg rejimi ile Tigre Halk Kurtuluş Cephesi ortasında ağır çatışmaların başlamasıyla gittikçe daha berbat şartlara maruz kalan Falaşalar, İsrail’e göç etmeye başladı.
SÜLEYMAN OPERASYONU
Çatışmadan, kuraklık ve kıtlıktan kaçan binlerce Falaşa, 1980 ila 1992 yılları ortasında İsrail’e sığındı. Bu göç hareketi İsrail devleti tarafından organize edildi. Falaşaların İsrail’e gerçekleştirdiği göçte ismi en çok duyulan olay ise “Süleyman Operasyonu” oldu.
BİR UÇAKTA EN FAZLA YOLCU TAŞIMA REKORU
24 Mayıs 1991’de alarma geçen İsrail, bir gece içinde, ordu ve sivil kargo uçakları olmak üzere toplam 34 uçakla, 14 bin 500 Etiyopya Yahudisi’ni İsrail’e taşıdı.
Koltuklara 2-3 kişinin oturtularak uçakların kapasitesinin de son hududuna kadar kullanıldığı göç sırasında, havada 5 bebek dünyaya gelirken, göçmenlere uçaklarda hekim ve hemşireler eşlik etti.
Süleyman Operasyonu’nda, El Al 747 isimli uçak, gecede 1.122 yolcuyla “bir defada en fazla yolcu taşıma” konusunda bir dünya rekoru kırdı.
“GERÇEK YAHUDİ” OLMAMAKLA SUÇLANDILAR
İsrail’e ulaşan Faraşalar, Beta İsrail cemaati olarak isimlendirildi. Lakin evvelce, hükümetin özel olarak çıkardıkları maddelerle İsrail’e yerleştirilen halk, 2000’li yılların başından itibaren gitgide artan bir ayrımcılığa maruz bırakıldı. 2006 yılında bağışladıkları kanların HIV’li olduğu gerekçesiyle çöpe atılmasıyla topluluğun İsrail’le olan bağı daha da koptu.
Ucuz iş gücü olarak kullanılan Faraşalar, Yahudi cemaati tarafından ötekileştirilerek ayrımcılığa maruz bırakıldı. İsrail devletinin ve polis kuvvetlerinin “potansiyel suçlu” olarak gördüğü bu topluluk, sık sık protesto aksiyonlarında bulundu.
İSRAİL POLİSİ SİLAHSIZ BİR GENCİ ÖLDÜRDÜ
Son olarak 19 yaşındaki, silahsız bir Etiyopya asıllı bir gencin İsrail polisi tarafından vurularak öldürülmesi, ülkedeki gerginliği had safhaya çıkardı. İsrail’in kuzeyindeki Kiryat Haim kentinde pazar günü, misyonlu olmayan bir polisin açtığı ateş sonucu 19 yaşındaki İsrail vatandaşı Solomon Tekah ömrünü yitirdi.
ŞİDDETLİ PROTESTOLAR
Ülke genelinde çıkan protesto şovların en kıymetli adreslerinden biri olan başşehir Tel Aviv’de protestocular, Azrieli Tower yakınlarındaki bir anayolu çift taraflı trafiğe kapattı.
Yola barikat kuran ve lastik yakan göstericiler, yoldan geçmek isteyen kimi araçlara saldırdı. Birtakım araçları da ateşe veren göstericiler, kapattıkları yollara kaldırım taşlarını yığdı.
Ülke genelinde düzenlenen şovlarda 47 polis yaralandı, 60 gösterici de gözaltına alındı.
