Aybüke SENGİR [email protected]
15 Mayıs 1919’dan 9 Eylül 1922 tarihine kadar süren Kurtuluş Savaşı’nda cephede yahut Girne escort cephe gerisinde kahramanlık gösterenlere İstiklal Madalyası verilmişti Türkiye Cumhuriyeti ismine para pul madalya tasarımı üzere yaptığı birçok katkı olmasına karşın ismi pek duyulmamış Mesrur İzzet Beyefendi de var bu kahramanlığın Lefkoşa Escort gerisinde Bugün Türkiye Cumhuriyeti’nin en değerli madalyası olan İstiklal Madalyası’nın dizayncısı olması her şey için kâfi bir sebep
KURTULUŞ SAVAŞI’NIN SİMGESİ İSTİKLAL MADALYASI
Yıl 1919 Ulusal bağımsızlık savaşımızın sonunda bu Magosa escort çaba ve zaferin iki simgesi oluşup bizlere kadar geldi İstiklal Marşı ve İstiklal Madalyası Artık sokaktan geçenlere soralım İstiklal Marşının güftesini kim yazdı diye Çabucak herkes Mehmet Akif Ersoy karşılığını Yahşihan Escort verir Ulusal Kurtuluş Savaşımızın bir başka simgesi olan İstiklal madalyamızı kim tasarlamıştır diye sorsak kimsenin bilebileceğini zannetmiyorum
MEZAR TAŞINDA İSTİKLAL MADALYASI’NIN HEYKELTRAŞI YAZIYOR
Mesrur İzzet babası Ebuşeneb muhasebeci olarak Bosna Babaeski Escort Hersek’e tayin edilince 6 Mayıs 1873 tarihinde orada doğdu 1921 yılında Ayşe Raciha hanımla evlendi ve iki kızı bir oğulları oldu Sanatçı 18 Aralık 1952 yılında vefat etti Şu an İçerenköy mezarlığındaki mezar taşında İstiklal Madalyası’nın heykeltıraşı olduğu yazıyor
II ABDÜLHAMİD BİRİNCİ TALİMATI VERDİ
1886 da Emirgan Rüştiyesi ni sonrasında Tıbbiye İdadisi ni bitiren Mesrur İzzet Beyefendi 1892 de II Abdülhamid in talimatıyla sarayın çini ihtiyacını karşılamak üzere heyeten Yıldız Porselen Fabrikası nda Yıldız Çini Fabrika i Hümayunu misyona başlar İstanbul a gelen yabancı devlet adamlarına takdim edilen özel üretimlerin de yapıldığı fabrikada maharetlerini sergileme imkânı bulan Mesrur İzzet Beyefendi müdürlüğe kadar yükselir Birinci Dünya Savaşı’nın akabinde Yıldız Porselen Fabrikası ndaki müdürlük vazifesine son verilir Kendisiyle yapılan röportajda bahsettiğine nazaran fabrika müdürlüğü esnasında yaptığı bir rölyef nedeniyle görevden uzaklaştırılmıştı
KAPALI ÇARŞI’NIN ANTİKACASI OLDU
Bundan sonra antikalara porselenlere eski eşyalara paralara madalyalara müzeciliğe ve koleksiyonculuğa olan merakının da sevkiyle Kapalıçarşı daki ufak dükkânda antikacılık işine başlar Çiniler kahve fincanları kapı halkaları hacamat kümeleri nargileler armalar mühürler taraklar tespihler şallar saat anahtarları aynalar gözyaşı şişeleri Bu eşyaların değerli olanlarını kendi özel koleksiyonu için ayırır Mesrur İzzet Beyefendi kendisine ilişkin bu özel koleksiyonları daha sonraki ayrıntılı üniversite okul ve kurumlara bağışlar İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi ne maden taş fosil koleksiyonunu İstanbul Amerikan Koleji ne Türk madeni ve kâğıt paralar koleksiyonunu bağışlamıştır örnek olarak
5 kuruş
TASARIM MÜSABAKASINI İZZET BEYEFENDİ KAZANIR
Mesrur İzzet Beyefendi birçok anı madalyası madalyonu tasarlar Hicaz Demiryolu Madalyası Belediye Madalyası Abide i Hürriyet Madalyası Yerli Malları Standı Madalyası İzmir Kundura Standı Madalyası Ama en değerli tasarımı alışılmış ki İstiklal Madalyası 1923 te İstiklal Madalyası nın dizaynı için açılan karşılaşmayı Mesrur İzzet Bey in dizaynı kazanır Madalya öncelikle Osmanlıca geliştirilip basılır Harf İnkılabı ndan sonraki madalyanın üstündeki yazılar ve tarih Latin harfleri ile yazılır
CUMHURİYET DEVRİ BİRİNCİ MADENİ PARALARIN DİZAYNINI YAPTI
Mesrur İzzet Bey in Cumhuriyet tarihine bir öbür katkısı da Cumhuriyet devresininin birinci madenî paralarının dizaynı oldu 1923 ten sonraki Osmanlı paralarının tedavülden kalkmasıyla Cumhuriyet in yeni madenî paralarının yirmibeş 10 5 ve 2 5 kuruşların dizaynları sanatçı doğrulusunda yapılır Bunun beraberinde Ankara altınları diye tanınan altınlar 1934 tarihli gümüş 100 kuruş ile tekrar 1934 yılında tasarlanan yalnız 1938 de basılabilen 10 kuruşluk madenî paraların dizaynı da İzzet Bey e ilişkin 1934 tarihli 100 kuruş sayısal bedelindeki madenî paranın dizaynı için tertiplenen bir karşılaşmada ön yüzünde Mesrur İzzet Bey in art yüzünde ise Hoş Sanatlar Akademisi hocalarından Vedat Ömer Bey in deseni birinci seçilmişti Cumhuriyet devresinin Latin harfleri ile basılan birinci madenî paralarında sarfedilen tarz bugüne kadar geldi
Mesrur İzzet Beyefendi 1952 de vefat etmiş ve İçerenköy Mezarlığı na defnedilmiştir Mezar taşında İstiklal Madalyası nın heykeltıraşı müellif Hakkında az şey bilsek te Cumhuriyet tarihinin en önemli simgelerine ismini kazıyarak ortamızdan ayrılan biriydi o