Japon haber ajansı Kyodo’ya nazaran, iki günlük İran ziyareti için Tahran’a hareket eden Japonya Başbakanı Şinzo Abe, ülkesinden ayrılmadan evvel başşehir Tokyo’daki Haneda Havalimanı’nda gazetecilere açıklama yaptı.
Orta Doğu bölgesinde ABD ve İran ortasında devam eden gerginlik nedeniyle kaygılı olduğunu belirten Abe, “Japonya, bölgede barış ve istikrarın sağlanabilmesi için üstlenebileceği kadar rol almak istiyor.” dedi.
İran ile ABD ortasındaki gerginliğin azaltılması ve Orta Doğu’da istikrarın sağlanması için Tahran’ı ziyaret edeceğini lisana getiren Abe, “Gerginlikleri azaltmak için İran liderliğiyle samimi bir formda görüş alışverişinde bulunmak istiyorum.” tabirini kullandı.
41 YIL SONRA İRAN’I ZİYARET EDEN BİRİNCİ JAPON BAŞBAKAN
Abe’nin Tahran ziyareti, 41 yıl sonra bir Japon başbakanın İran’a yapacağı birinci ziyaret olacak. Son olarak Japonya’nın eski başbakanı Fukuda Takeo, 1978’de İran’ı ziyaret etmişti. Abe, Tahran’a ulaştıktan sonra Cumhurbaşkanı Hasan Manevî ile yarın sabah da İran önderi Ayetullah Ali Hamaney’le bir ortaya gelecek. İki ülkenin dışişleri bakanlarının da başka bir görüşme yapması bekleniyor.
Başbakan Abe, ABD Lideri Donald Trump’ın mayıs sonunda Japonya’yı ziyaretinde İran konusunda orta buluculuk yapmayı teklif etmişti. Abe’nin “İran ile çok uygun bir münasebeti olduğunu” tabir eden Trump, “İran’ın görüşmek isteyeceğine inanıyorum ve şayet görüşmek isterlerse görüşürüz.” açıklamasında bulunmuştu.
İran’ın en büyük petrol müşterilerinden Japonya, ABD’nin İran’a yönelik petrol yaptırımlarından en fazla etkilenen ülkelerden biri olmasına rağmen, ABD’nin 2 Mayıs prestijiyle muafiyetleri kaldırmasının akabinde İran’dan petrol sevkiyatını durdurmuştu.
ABD – İRAN GERİLİMİ
ABD’de Donald Trump idaresi, 2015’te imzalanan nükleer mutabakattan 8 Mayıs 2018’de çekildiğini açıklamıştı. Sonrasında Tahran idaresinin petrol ihracatını gaye alan yaptırımları uygulamaya koyan ABD, nisan ayında İran İhtilal Muhafızları Ordusunu “yabancı terör örgütleri” listesine almıştı. İran idaresi, ABD’nin nükleer muahededen tek taraflı çekilmesinin yıl dönümünde Washington’un yaptırımlarına karşılık nükleer mutabakattaki faaliyetlerini kısmen durdurduğunu açıklamıştı.
ABD, mayıs başlarında İran’dan gelebilecek tehditlere karşı önlem emeliyle USS Abraham Lincoln Uçak Gemisi Taarruz Kümesi ile 4 nükleer kapasiteli B-52 bombardıman uçaklarından oluşan Bombardıman Misyon Gücü’nü, Basra Körfezi’ne sevk etmişti. Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) doğu kıyısında yer alan Fuceyra Limanı yakınlarında Suudi Arabistan, BAE ve Norveç’e ilişkin 4 ticari kargo gemisi, 12 Mayıs’ta sabotaja uğramıştı. Bunun üzerine ABD de bölgede İran’a gözdağı vermek üzere F-15 ve F-35 uçakları ile uçuşlar gerçekleştirmişti.
