Makas, drift, tek teker… İstanbul caddelerinde her geçen gün artan trafik magandalarını, toplumsal medyada açılan kümeler teşvik ediyor.
SOSYAL MEDYADA YAYGINLAŞTI
Sosyal medya da maganda şoförleri teşvik etmeye başladı. “Ruh sıhhati bozuklar topluluğu”, “Sadece süratliler takip etsin” gibi sloganlar kullanan toplumsal medya kümeleri, gün geçtikçe yaygınlaşıyor.
EN GÜZEL OLMAK İÇİN YARIŞIYORLAR
Açılan hesaplar üzerinden “En güzel makas atanlar”, “En âlâ drift yapanlar”, “En çok sürat yapanlar” bile seçiliyor. Bilhassa genç şoförler, makas atarken çektikleri imajları toplumsal medyada paylaşarak, en düzgün seçilmek için yarışıyor. Bir yandan sürat yapıp bir yandan da imaj çekmeye çalışan şoförlerin birçoğu da kazaya sebebiyet veriyor.
“MAKAS ATMANIN CEZASI BİN 2 LİRA”
Konuyla ilgili değerlendirmede bulunan Ceza Hukukçusu Doç. Dr. Hasan Sınar, makas atarak yapılarak trafik ihlalinin bilhassa otobanlarda çok sık yaşandığını söyledi. Sınar, “Şu soruyu sormalıyız, beşerler nasıl bu kadar pervasızca makas atabiliyor ve bundan ötürü cezalandırılıyorlar mı? Aslında mevzuatta ceza öngörülüyor. Karayolları Trafik Kanunu’na bağlı idari para cezası uygulaması var. Bu ceza da her yıl artırılıyor. 2019 yılı başında yapılan değişiklikle şu anda makas atmanın cezası bin 2 lira. Lakin o para cezasının varlığı bu fiilleri sona erdirmeye yetmiyor.” ifadelerini kullandı.
“ANA ARTERLERE EDS SİSTEMİ GETİRİLSİN”
Doç. Dr. Sınar, “Yollardaki bütün ana arterlerde, Elektronik Denetleme Sistemi’nin (EDS) etkin hale getirilmesi olağanüstü değerli. Şu anda yalnızca yakalanabilen, tespit ve ihbar edilenlere bu cezayı uyguluyoruz.” diye konuştu.
‘YAPAY ZEKA’ ÖNERİSİ
Verilen para cezasının tek başına kâfi olmadığını lisana getiren Doç. Dr. Sınar, “Teknoloji gelişti, trafik ihlallerinin oluşturulan bir yapay zeka algoritmasına yüklenmesi ve bu ihlali gerçekleştirenlerin anında tespit edilmesi halinde İstanbul’un neresinde olursa olsun bu şoförlere yaptırım gelecek. Bunun için yasal alt yapıyı oluşturmak da çok kolay. Bin 2 lira para cezası az değil ancak tek başına yetmez. Bunun yanında kesinlikle makas atma fiilini gerçekleştiren, trafikte genel güvenliği taammüden tehlikeye sokan kişinin anında ehliyetinin belirli bir mühlet iptal edilmesi lazım. Hatta aracın da aşikâr bir mühlet trafikten çekilmesi gerekiyor. Yapay zeka algoritmasını hayata geçirdiğimiz vakit kim, nerede, ne vakit, ne halde kabahat işlemiş olursa olsun, hiçbir biçimde bu yaptırımdan kaçamayacak.” dedi.
“BTK TOPLUMSAL MEDYA İÇİN HAREKET GEÇSİN”
Sınar, “Sosyal medyada makas atan bireylerin çektiği görüntülere yönelik 5657 sayılı kanun son derece açıktır. Derhal idari önlem alıp, Bilgi Teknolojileri ve İrtibat Kurumu (BTK) o görüntüleri erişime engelleyebilir. Bu mevzuda onların da hareket geçmesi gerekiyor.” diye konuştu.
“SÜRÜCÜLERİ REHABİLİTASYON MERKEZİNE GÖNDERMELİYİZ”
Trafik ve Yol Güvenliği Uzmanı Dr. Suat Sarı ise “Sorunun köküne inip, insanların rehabilite edemezsek sonuca varamayız. Kanundaki ceza unsuruna, bu insanları rehabilite etmeyi de eklemek lazım. Batıda drift yapan ‘sosyal anarşist’ olarak nitelendirilen şoförleri, 1 ay rehabilitasyon merkezlerine gönderiyorlar. Onlar, trafik psikologları eşliğinde rehabilite ediliyor. Yurt dışında drift sorunu bu türlü çözüldü. Bu insanları topluma kazandırıp bir daha drift yapmamalarını sağlıyorlar.” şeklinde konuştu.
NE YAPMAK GEREKİYOR?
Alınması gereken tedbirleri anlatan Sarı, “Drift yaptığınızda etrafınızdakileri için sorun oluyorsunuz. Her an diğerlerine vurabilirsiniz ve makus örneksiniz. Drift yapan kişi öğrenciyse okuluna, personelse kesinlikle çalıştığı kuruma geri bildirimle bu davranışını bildirmek gerekiyor. Aldığı cezayla bu bütünleştiği vakit o şoför de rehabilitasyona girmiş olur. Şayet geri bildirimleri yapmazsak, bireyleri rehabilite etmezsek bu artacaktır. Zira polisin her yerde kamerası yok, her yerde polis yok.” ifadelerini kullandı.
HER YIL 7 BİN KİŞİ HAYATINI KAYBEDİYOR
Trafiğin psikoloji işini olduğunu vurgulayan Sarı, “Ülkemizde trafik psikologları yok denecek kadar az. İnsanların trafikteki davranışları, motivasyonları ve yanlış yaptığı hareketlere bu psikologlar bakar. Hatta yolların dizaynda da trafik psikologlarından görüş alınır. Buna çok gereksinimimiz var. Türkiye’de her yıl trafikte 7 bin 400 kişi ölüyor, 320 bin kişi yaralanıyor, bunların yüzde 15’i de engelli olarak hayatını sürdürüyor. Kesinlikle bu olaya el atmak lazım. Toplumsal medyayı yönetenler, topluma berbat örnek olacak içerikleri engellesinler. Küfürleri engelledikleri üzere drift görüntülerine da müsaade vermesinler.” dedi.
