Sir Arthur, 22 Mayıs 1859’da İskoçya’da dünyaya geldi ve bir gün neredeyse isminin önüne geçen Sherlock Holmes ile tanınacaktı. İsmini da annesinin Kral Arthur hayranlığından almıştı. Sir Arthur, bir tabipten tarihin en başarılı dedektif hikayelerini yazan bir muharrir olma yolunda ilerleyen bir hayat yaşadı. 7 Temmuz 1930’da, 71 yaşında hayata veda etti.
Edebi hayatı boyunca, kitaplarını, kurgularında en az Sherlock Holmes kadar özel bir yere sahip olan “Dr. John Watson” biçiminde imzaladı. Bu ortada “Sir” unvanını da sanılanın bilakis, edebiyat dışında verdiği yapıtlarla kazandı. “The Great Boer War” başta olmak üzere, İngiliz siyasetlerini destekleyen telaffuzları ona 1902’de Şövalyelik unvanı kazandırdı. Daha sonra siyasete da atılmak istese de başarısız oldu.
I Dünya Savaşı’nda oğlu, kardeşi derken pek çok akrabasını kaybetti. Yaşlandıkça da doğaüstü güçlere inanmaya başladı. 1926’da “The History of Spiritual” ismini verdiği bir kitap bile yazdı. Lakin onun bu hali etrafı tarafından alayla karşılandı…
Sir Arthur, hayatını şu cümle ile özetliyordu: “Önümüzdeki yüz yıl içinde sadece Sherlock Holmes’u icat eden adam olarak tanınıyor olursam, hayatımı başarısız sayarım.”
Onu, doğum gününde, ismiyle özleşen Sherlock Holmes ile anıyoruz…
SHERLOCK HOLMES’İN DOĞUŞU
Sir Arthur, Charles Dickens ve Sir Walter Scott romanlarıyla büyüdü. Doktorluğa devam etmeyeceğine karar verdiğinde de Charles Dickens’in doğduğu, İngiltere’nin Portsmouth kentine yerleşti. Müelliflik için birinci adımı bu olmuştu.
Sherlock Holmes, Arthur’un üniversiteden eski hocası Joseph Bell’i merkeze alarak yarattığı zeki, kibirli ve duygusuz bir karakterdi. Tarihinin en başarılı hikayeleri okunmaya, Kızıl Dosya ile başlayan birinci macerasının 1887’de, Beaton’s Christmaz Annual’da yer alması ile başladı. 1891’de ise, The Stranda isminde bir mecmua, Sherlock Holmes’i birinci sefer bir seri olarak yayımlamaya başladı.
Sherlock Holmes’i yazmaya birinci başladığında karakteri için hakikat ismi ararken birinci düşündüğü isim Sherringford Hope idi. Eşi Louisa’nın içine sinmemişti. Arthur da, en sevdiği müzisyen, kemancı Alfred Sherlock’tan Sherlock’u, kriminal psikoloji üzerine kitaplar yazan ünlü hukukçu Oliver Wendell Holmes’ten de Holmes’i alarak dünya çapında ünlü bir dedektif yarattı.
İsmi ve kişiliğinin yanında bir de dış görünüşü vardı. Devrinin en başarılı illüstratörlerinden Sidney Paget, Holmes’i , ince, uzun ve kusursuz giysili bir karakter olarak çizdi. 1890’ları yansıtan tipiyle bayanlar için de çekiciydi…
Okur, Sherlock Holmes’i çok sevmişti. Fakat Arthur, tarihi romanlar üzere daha önemli eserler yazmaya karar verdiğinde, 1893’te, “The Adventure of the Final Problem” öyküsünde Holmes’i öldürdü. 24 hikayede seri bitmişti. Hayranları şaşkınlık içindeydi, Holmes’in mevtini kabullenemediler. Yaklaşık 20 bin kişi dergiye aboneliklerini iptal etti. O da yetmedi, Arthur’un konutu önünde protestolar düzenledi. Yası nedeniyle kollarında siyah bant ile gezenler bile oldu…
Arthur, okurun hasretine ve baskılara dayanamadı ve 1902’de Sherlock Holmes geri döndü. Holmes, Arthur’u hayatının sonuna kadar güçlü etmeye devam etti.
– İsmim Sherlock Holmes. Mesleğim oburlarının bilmediklerini bilmektir.
(Sherlock Holmes – Gizemli Katil)
*
– Zeki bir insanın aklı suça çalıştığında, berbatın de berbatı oluyor.
(Sherlock Holmes – Dans Eden Adamlar)
*
– Kusurlarımdan biri de bazen üstüme bir hüzün çökmesi ve günlerce ağzımı açmamamdır.
(Sherlock Holmes – İpucu)
*
– Eski bir Pars atasözü vardır: Bir bayanın hayalini elinden almak, bir kaplanın yavrusunu elinden almaya misal.
(Sherlock Holmes – Bir Kimlik Vakası)
*
– Acının en yeterli panzehiri çalışmaktır…
(Sherlock Holmes – Dans Eden Adamlar)
– Görüyorsun fakat gözlemlemiyorsun. Ortadaki fark açık.
(Sherlock Holmes – Akıl Oyunlarının Gölgesinde)
*
– Daha büyük kabahatler daha kolay olma eyiliminde. Zira cürüm ne kadar büyükse arkasındaki hedef da kural olarak o kadar bariz olur.
(Sherlock Holmes – Bir Kimlik Vakası)
*
– Bayanlar sırlarına düşkündürler ve kendileri saklamak isterler.
(Sherlock Holmes – Gizemli Katil)
*
– Ortalama bir zeka, kendinden yüksekte duranları hiçbir vakit göremez; halbuki gerçek bir yetenek, dehayı nerede görse tanır ve ona hürmette kusur etmez.
(Sherlock Holmes – Dehşet Vadisi)
*
– Palavra söyleyerek yaptığımız yanlışı hiçbir düzgünlük düzeltemez!
(Sherlock Holmes – Gizemli Cürümlerin Peşinde)
*
Damla Karakuş
[email protected]
Instagram: biyografivekitap
