Wedesday Martin, bir feminist kültürel eleştirmen. “Her vakit toplumsal bilimi ilgili, eğlenceli, açıklayıcı ve lezzetli hale getirmeye çalışıyorum.” diyor. Yaptığı araştırmalar üzerine yazıyor incelemelerini. Aldatmaca ise, bayanların kendi kimliklerine bakışlarını pahalandırmak üzerine… Sizinle Martin’in araştırmalar sonucunda yazdığı kitabı üzerine konuştuklarımızı paylaşıyorum…
BENİM İÇİN MUHARRİR OLMAK, UYGUN BİR OKUYUCU OLMAKLA BAŞLADI
– Sevgili Wednesday, bize biraz kendinizden bahseder misiniz?
Ben bir feminist kültürel eleştirmenim. Toplumsal bilimi, bilhassa antropoloji ve primatolojiyi, bayanların kendilerini – dileklerini, hislerini ve davranışlarını – öteki bakış açılarıyla anlamalarına yardımcı olmak için kullanırım. Alışılmış erkekler de bütün kitaplarıma samimiyetle davetliler…
– Yazmaya nasıl başladınız?
Benim için müellif olmak, güzel bir okuyucu olmakla başladı. Ben çoğunlukla kurgu dışı müellifim. Doktora tezimi yazdım ve sonra günlük olarak çalıştım. Her sözün ve sayfanın sihirli olması gerekmediğini kabul ettim. Yalnızca daha sonra parlatma ve mükemmelleştirme için orada olmak zorundaydı…
– Bir yazma rutininiz var mı?
Yazmak için çok araştırma yapıyorum. Bazen tek bir cümle, birkaç saatlik araştırma demek. Yani bahsinizi nitekim sevmek zorundasınız. Bazen bir makaleyi yahut projeyi bitirmek için günde 12 – 14 saat çalışıyorum. Bu türlü olmadığında, ekseriyetle her gün 8 saat. Benim kuralım, bir seferde asla tek bir projeye sahip olmamak. Aksi takdirde çok ezici ve sende takıntılı bir bahis oluyor. Elbette bir kitabı bitirirken tüm yaptığınız budur!
– Aldatmaca kitabını ne kadar müddette yazdınız? Onu yazmaya nasıl karar verdiniz?
Gerçekte, 2015 yılı Noel’inde tüplü dalış yaparken düşündüğüm vakitten Eylül 2018’de ABD’de çıktığı vakte kadar yaklaşık üç yıl sürdü.
Yazmak dışında, nefret edilmesi sevilen tartışmalı bayanlar hakkında bir meslek yaptım. Bana o denli geliyor ki üvey annelere karşı antipatimizi, varlıklı anneleri ve “zinaları” anlarken kendimiz hakkında çok şey öğreniyoruz…
(Wednesday Martin)
HER VAKİT TOPLUMSAL BİLİMİ İLGİLİ, EĞLENCELİ, AÇIKLAYICI VE LEZZETLİ HÂLE GETİRMEYE ÇALIŞIYORUM
– Kitabın kapağında şöyle bir cümle var: “Kadınlar, dilek ve ihanet hakkında yanlışsız bilinen yanlışlar.” Sizce bu yanlışlarda en şaşırtan olanı neydi?
Çok şaşırdım; hala şaşırıyorum. Kaç tane eğitimli, aydınlanmış insan, hatta cinsellik üzerine çalışan beşerler bile, erkeklerin bayanlardan daha güçlü libidolara sahip olduklarına ve bayanların “doğal olarak” daha tek eşli olduğuna inanıyor. Bu yorgun inançlarla çelişen bir data zenginliğine rağmen… Cinsiyetçilik sıkıntı ölür.
– Kitabınızı yazarken araştırma süreciniz nasıl geçti? Bizimle paylaşır mısınız?
Son üç kitabımın hepsi metodolojik olarak benziyor. Onlar detaylı bir biçimde birleştirirken literatürün gözden geçirilmesini sağlıyor (psikolojik, sosyolojik, antropolojik, tıbbi vb.); iştirakçi müşahede yahut saha çalışması olarak bilinen kapsamlı araştırma; uzmanlarla görüşmeler; hususla ilgili tecrübeye sahip bayanlar ile sistemli yapılan görüşmeler ve kıssa anlatımı. Bu benim formülüm! Her vakit toplumsal bilimi ilgili, eğlenceli, açıklayıcı ve lezzetli hale getirmeye çalışıyorum.
– Beşinci kısımda Himbalardan bahsediyorsunuz. Himbalardan neler öğrendiniz?
Himba, kuzey Namibya’da yarı göçebe pastoralistlerdir. Onlar bize, birtakım bağlamlarda, bayan aldatma ve bayan cinsel hakların hayatın olağan gerçekleri olarak kabul edildiğini öğretti. Ve hayatında birden fazla erkek olmasının hem sana hem de çocuklarına yarar sağlayabileceğini. Himba, bayanlar kocaları dışındaki erkeklerden çocuk sahibi olsalar bile, sadakatsizlikten büyük bir şey yapmazlar. Aslında, Himba, dünyadaki rastgele bir küçük ölçekli toplumun ekstra çift babalık oranına sahip. Evli bir Himba bayanı için dünyaya gelen her üç bebekten birinin babası, kocası değildir. Himba ayrıyeten bize bayan sadakatsizlik toleransı kelam konusu olduğunda bağlamın her şey olduğunu da öğretiyor… Daha fazla ayrıntı kitabımda…
BEN BİR İLGİ UZMANI DEĞİLİM
– Dokuzuncu kısımda şöyle soruyorsunuz: “Şu kısacık ömürde aldatmaya kıymet mi?” Bu soruyu şahsî olarak nasıl cevaplarsın?
Asla ferdî uygulamalarımdan, niyetlerimden bahsetmiyorum, zira kitaplarım okuyucularım için görüşme yaptığım bayanlar, uzmanlar ve kıssa anlatımı hakkında. Ayrıyeten, rastgele birinin, bayanlar için özel bir cinsel ve toplumsal stratejiyi destekleyeceğimi yahut onaylayacağımı düşünmesinden nefret ediyorum. Bayanlar kendi seçimlerini yapmakta özgür olmak zorundalar. Umarım kısa müddette bayanların utanma, şiddet yahut mevt korkusu olmadan tekeşli yahut tekeşliliği seçebilecekleri bir dünyada yaşarız. Bayanlar tek eşli olmak isteyip istemediklerine karar verme özgürlüğüne sahip değilse, özgür değildir. Bu, özerkliğin en temel biçimidir.
– Bayanlar, aslında beşerler, neden aldatır?
Çünkü yapabiliriz. Ve zira yeterli hissettirebiliyor. Bayanların cinsel kapasitesi doğuştan varlıklı geliştirmiştir. Cetlerimiz demiyordu, “Sevişeyim de bebeğim olsun!” Düşünüyorlardı, bunu yapmak istiyorum zira yeterli hissettiriyor! Bayan cinsel isteği – güçlü, tezli – bir neden; bugün bir cins olarak burada bulunmamızın nedeni! Bu, cetlerimize birçok avantaj sağladı. Yüksek kaliteli sperm alma, heterozigotluk oranlarını ve sağlam bir hamilelik ve çocuk yetiştirme olasılıklarını arttırabilir, rakip bayanlara uygun spermi tüketebilir ve bu bebeğin onun olabileceğini düşünecek olan birden fazla erkeği sıraya koyabilirler. Ben de yardım edeceğim. Evrimsel tarih öncesi ve bugün, bayan vaadi, zevkle ilgilidir; lakin tıpkı vakitte çoklukla pragmatiktir.
– Ve kim bu bayanlar?
Veriler, her yerdeki bayanların aldatabildiğini gösteriyor. Bir meta-analizde, antropolog Meredith Small, 164 ülkeden, sadakatsiz bir tek bayan olmadığını ortaya çıkardı. Bayanların bunun için ölebileceği ABD ve Suudi Arabistan üzere ülkelerde bile. Bayanların “vaatleri” olağandır. Bunu isteyen bir bayan, olağan bir bayandır. Yani 1 – 3 yıl içinde birebir partnerden sıkılan bir bayan var. Bayanlar çeşitlilik, yenilik ve maceraya gereksinim duyarlar; muhtemelen erkeklerden daha fazla. Son vakitlerde yapılan birçok uzun çalışma da bunu göstermektedir.
– Karmaşık alakaları nasıl yorumluyorsunuz?
İnsanlar karmaşıktır ve bilhassa cinsellikle ilgili olanlar üzere toplumsal düzenlemeler ebediyen taviz verir. İlişki, zevk ve çeşitlilik için sabırsızlanıyoruz. Bu olağan. Asıl soru, bunu kabul edecek miyiz ve yaratıcı tahliller kullanarak çalışacak ya da kendimizi sınırlayacak mıyız? Herkes kendisi için karar vermek zorunda. Bayanların, kendileri için inançlı olduğunda, konuşmaya ve bahse bakış açısına sahip olma hakkına sahip olmalarını istiyorum.
– Ve sağlıklı bir ilgi hakkında neler söyleyebilirsiniz?
Ben bir bağ uzmanı değilim. Ama hayatımı asla cinsel zevkime ve özerkliğime kıymet vermeyen bir adama adamam…
Damla Karakuş: Teşekkür ederim.
Wednesday Martin: Teşekkür ederim.
Aldatmaca
Wednesday Martin
Çev.: Barışhan Erdoğan
Mundi Yay.
S.: 456
Kitabı satın almak için tıklayınız:
*
Damla Karakuş
Instagram:
